KÝ ỨC BUỒN ...

       
                                               

                                         

                                             
1.--Vậy là cuối cùng chúng tôi cũng đã hoàn tất được cái bổn phận của con cháu đối với bà nội tôi ...đưa hài cốt bà quay về với quê hương bản quán , nằm bên cạnh ông nội và những cô chú đã quá cố của tôi ...Hai mươi ba năm nội tôi đã tạm gởi thân tại nghĩa trang Gò Cà , bên những người xa lạ ...tôi biết nội cũng chẳng bao giờ trách móc gì tôi bởi vì điều kiện kinh tế của gia đình chúng tôi hồi ấy còn quá eo hẹp ...Nội đã cùng với vợ chồng chúng tôi và ba má , mấy đứa em tôi ... trải qua những ngày mưa gió , nước ngập phải chồng hai lớp giường mới có chỗ cho nội nằm ...Những ngày tôi dầm mưa , kẹp chiếc bao cát xuống chợ đi mua chịu các loại thực phẩm vì hàng sản xuất ra bán không được ...Nội không hề đòi hỏi gì cả vì chút ít trầu cau chúng tôi mua cho nội hằng ngày cũng chẳng phải là điều gì to tát , lớn lao ...Chỉ tiếc là khi tôi cố gắng nâng cấp được cái nền nhà để nội có một chỗ ngủ cao ráo , mát mẻ thì nội lại chẳng còn ở với chúng tôi thêm được bao lâu nữa ....Nội đã rời bỏ chúng tôi để về nằm quạnh hiu trên vùng núi đồi đất đỏ Gò Cà từ đó đến nay ...Hai mươi ba năm ...? Cuộc sống chúng tôi đã trải qua nhiều thay đổi , thăng trầm ...Có những lúc tôi tưởng chừng mình đã ngã gục và sẽ chẳng bao giờ có thể thực hiện được cái tâm nguyện mà chúng tôi thầm hẹn với chính mình rằng sẽ có một ngày chúng con đưa nội về với quê hương ...Nơi có gốc ổi mà nội thường leo lên hái trái ném xuống cho tôi nhặt bỏ vào rổ rồi sau đó nội đem ra chợ bán để " mua xí cá dụn cho thằng Thông ăn " Nội nói : " Mẹ ổ mi ...cái thèng kén en ...không en mắm được ..." 

                                                 

2.--Người phu đào huyệt vung chiếc búa tạ vào tấm bia đúc bằng xi măng để bắt đầu việc bốc dỡ hài cốt ...Những mảng xi măng rơi xuống lả tả ...Những con số được kẻ bằng sơn đỏ rơi xuống ...1990 ... 108 tuổi , từng chữ số nát vụn ra , tan vỡ ...kể ra thì cũng đúng thôi vì nó không còn hợp thời nữa ...108 cộng với 23 ...bây giờ đã thành 131 ...và số 1990 bây giờ đã thành 2013 ...Những nhát cuốc tiếp theo khiến tôi như nghẹn thở ...Tôi hiểu rằng còn rất lâu lắm mới đến độ sâu đang vùi lấp thân xác nội nhưng vẫn cảm thấy lo lắng ...:hồi hộp ... Cũng may ngày hôm nay trời không nắng ...Để bớt căng thẳng tôi phóng tầm mắt nhìn quanh khu vực nghĩa trang , hàng ngàn ngôi mộ san sát nhau với nhiều kích cỡ , nhiều dạng bia , phần lớn là những bia mộ mới ...những cây thánh giá , những pho tượng Phật đứng cạnh  nhau rồi những nhà mồ bằng đá mài , những nhà mồ đúc bê tông lát gạch men sáng bóng đứng hiên ngang phủ bóng xuống những nấm mồ đất chỉ có tấm bia ghi những dòng chữ nguệch ngoạc về tên người chết  , ngày sinh , ngày mất và tên người lo việc mai táng ...Người thanh niên trưởng toán phu bốc mộ vốn là dân chuyên nghiệp chỉ vào một cái hố nhỏ đã lấp sơ sài  hình như đã được di dời trước đó mấy hôm và nói với người thợ chính ...đã đứng tuổi : " Anh Hai biết không ...chỉ chừng đó thôi mà người ta đòi đổi em một chiếc Wave Tàu nhưng em chưa đồng ý ..." Tôi nhìn theo hướng tay anh ta chỉ và thầm ước lượng diện tích mảnh đất chỉ chừng 2 mét vuông ,tự nhủ : " Như vậy một mét vuông có giá khoảng trên 5 triệu ...Thì ra cái việc chết cũng khá tốn kém ..." Người ta thường bảo " Chết là hết " nhưng hình như đó chỉ là cách nói để tự trấn an ...Thế giới của nơi an nghỉ cuối cùng này cũng có những quy luật riêng của nó , cũng có kẻ giàu người nghèo , có đẳng cấp của quan chức và thứ dân ...Nó không bình đẳng như tôi vẫn tưởng ...Hèn chi báo chí đã đưa tin về những ngôi mộ mấy trăm tỷ đồng ...những lăng mộ nguy nga tráng lệ chẳng khác gì lăng mộ vua chúa thời xưa ...Xét về khía cạnh đạo lý  thì việc này cũng không thể phê phán được ...Mỗi người có quyền sử dụng đồng tiền họ kiếm được theo ý thích của họ  ...Có những trường hợp người sống muốn tỏ lòng biết ơn cha mẹ , ông bà , hoặc bày tỏ tình thương yêu đối với người họ không còn được đáp đền ơn nghĩa hay tình cảm ...Có thể cho rằng đó là một nỗ lực để lưu giữ dấu vết  sự tồn tại của người thân họ trên cõi đời này ...Nhiều người Âu Mỹ thì lại thích dùng những tài sản lớn của họ để phục vụ cho những công tác từ thiện như xây bệnh viện , trường học hoặc các công trình nghiên cứu khoa học phục vụ nhân loại như Chuck Ferry , như Bill Gate chẳng hạn ...Có lẽ xuất phát từ những cách suy nghĩ và tập quán xã hội khác nhau ...Ai đúng ai sai ? Tôi không thể và cũng không có thời gian đi tìm câu trả lời ...

     

                                              

3.-- Xa rất xa là những ngọn đồi đất đỏ ...Tôi ngoái nhìn lại phía sau  tìm một hình ảnh nào có vẻ đáng nhớ để chụp một tấm hình nhưng chỉ thấy lố nhố những mộ bia và cây cỏ ...Trong khi đó ông Hai , thợ bốc mộ đang kéo căng những sợi dây cao su để buộc chiếc quách chứa hài cốt nội tôi vào chiếc Daehan của tôi : " Anh đi tới núi cũng không hề chi ...Tui đã cột như ri mà chạy tới Quế Sơn rồi " Tôi gật đầu cám ơn ...Có lẽ tôi sẽ chẳng bao giờ còn trở lại nơi đây nữa ...Sự ràng buộc duy nhất của tôi đối với nơi này đã cắt đứt ...
Chất bột đen pha lẫn với cát trắng giữa những sợi tua còn sót lại của tấm chăn bông ngày tẩn liệm nội tôi chính là những gì còn lại của một cuộc đời , một số mệnh trường thọ đến 108 năm ...Nội tôi đó , con sẽ đưa nội về bằng chiếc xe máy cũ kỹ này lần đầu tiên mà cũng là lần cuối cùng vì suốt cả đời nội ngày xưa nội chưa một lần ngồi xe máy ...chưa một lần con chở nội ...Chỉ có nội dắt tay con khi  hai bà cháu mình đi chợ Phú Bông ...Nội biết con rất thèm ăn dừa miếng ..( những trái dừa khô được chẻ thành 6 hoặc 8 miếng ngâm trong nước lạnh để cơm dừa được trắng ) nên lần nào nội cũng mua cho con một đồng ( tiền kẽm thời Đệ I CH ) ...Vị dừa béo béo ,bùi bùi , ngọt ngọt ...như vẫn còn đọng trong cổ họng con bây giờ ...Cả đến những lần nội chan canh cho con : " Ráng en một miếng ...mi kén en quá nên ròm ... Canh ngọt lủng nồi lủng trả mà con...."
Cũng may nội không biết con bị xe đụng gãy mấy cái xương sườn năm ngoái chứ nếu không chắc nội lo lắm phải không? Nội đừng buồn ...Bây giờ con cũng già rồi nội ơi !

Bài đọc thêm : Thăm mả cũ bên đường       Tản Đà .

 Chơi lâu, nhớ quê về thăm nhà,
Đường xa, người vắng, bóng chiều tà.
Một dãy lau cao làn gió chạy,
Mấy cây thưa lá sắc vàng pha.

Ngoài xe trơ một đống đất đỏ,
Hang hốc đùn trên đám cỏ gà.
Người nằm dưới mả, ai ai đó,
Biết có quê đây, hay vùng xa?

Hay là thuở trước kẻ cung đao,
Hám đạn, liều tên, quyết mũi dao.
Cửa nhà xa cách, vợ con khuất,
Da ngựa  gói bỏ lâu ngày cao?

Hay là thuở trước kẻ văn chương,
Chen hội công danh nhỡ lạc đường.
Tài cao, phận thấp, chí khí uất,
Giang hồ mê chơi, quên quê hương?

Hay là thuở trước khách hồng nhan,
Sắc sảo khôn ngoan trời đất ghen.
Phong trần xui gặp bước lưu lạc,
Đầu xanh theo một chuyến xuân tàn?

Hay là thuở trước khách phong lưu,
Vợ con đàn hạc, đề huề theo.
Quan san xa lạ, đường lối khó,
Ma thiêng nước độc, phong sương nhiều?

Hay là thuở trước bậc tài danh,
Đôi đôi lứa lứa cũng linh tinh.
Giận duyên tủi phận hờn ân ái,
Đất khách nhờ chôn một khối tình?

Suối vàng sâu thẳm biết là ai,
Mả cũ không ai kẻ đoái hoài.
Trải bao ngày tháng trơ trơ đó,
Mưa dầu nắng dãi, trăng mờ soi.

Ấy thực quê hương con người ta,
Dặn bảo trên đường những khách qua
Có tiếng khóc oe thời có thế,
Trăm năm ai lại biết ai mà!